9
Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Bính Thìn (1496)

Niên hiệu: Hồng Đức năm thứ 27 (1496)

Ngày dựng: Ngày 6 tháng 12 năm 1496

Kích thước:

Bia: Chiều cao 169cm, chiều rộng 118cm, dày 19cm

Đế bia (rùa): Chiều dài 144cm, chiều rộng 95cm, chiều cao 22cm

Đặc điểm: Trán bia: Bia duy nhất không chạm khắc trên trán bia. Diềm bia: Hoa dây chạy theo nhịp điệu hình sin, văn xoắn tay mướp theo cụm đôi đồng chiều hoặc ngược chiều. Rùa đội: Rùa được tạo hình nhỏ hơn nhiều so với tấm bia đỡ trên lưng. Cách tạo hình của con rùa này cũng khác với phần lớn các rùa cùng giai đoạn này. Đầu rùa khá bẹp, mũi tại sống nhỏ hình chữ T, mắt lồi như hai bi. Chỉ có chân sau không có chân trước. Mai rùa có gờ. (Rất có thể con rùa này của giai đoạn sau được thay thế cho rùa đã mất của bia này).

Thông tin chi tiết: Bia đề danh Tiến sĩ khoa Bính Thìn niên hiệu Hồng Đức thứ 27 (1496) dưới triều vua Lê Thánh Tông được dựng ngày mùng 6 tháng 12 cùng năm. Khoa thi này tuyển chọn được 30 nhà khoa bảng. Vua xem quyển chọn bài, lấy Nghiêm Viện đỗ Trạng nguyên, Nguyễn Huân đỗ Bảng nhãn, Đinh Lưu đỗ Thám hoa, đều ban cho hạng Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ. Hàng Đệ nhị giáp Tiến sĩ cập đệ lấy 8 người, Đệ tam giáp đồng Tiến sĩ xuất thân đỗ 19 người.

Nhà vua cho các vị Tiến sĩ được ban cấp ân vinh y theo lệ cũ, sai Bộ Công khắc đá, sai Hiển Cung đại phu, Hàn lâm viện Thị giảng, tham Chưởng Hàn lâm viện sự Lưu Hưng Hiếu làm bài ký ghi lại sự việc. Bài ký đã làm rõ trách nhiệm và bổn phận của kẻ sĩ đối với đất nước là “phải dốc sức vào thực tiễn, răn dè thói hư danh; văn chương phải cứng cỏi hồn thuần, sự nghiệp phải lâu dài to lớn”.

Theo sắc dụ của nhà vua, Cẩn sự lang Trung thư giám Chính tự Nguyễn Đức vâng sắc viết chữ. Chữ trên trán bia do Mậu lâm lang Kim quang môn Đãi chế Tô Ngại vâng sắc viết chữ Triện.


Reign title: Hồng Đức XXVII (1496)

Erection time: on 6th of 12th Lunar month of 27th Hồng Đức reign title (1496)

Size of stele: 169cm in height, 118cm in width, 19cm in thickness. 

Shape: Flat, stone gray color

The pediment of the stele is undecorated. The stele edge are carved with flowering vines. The stele belongs to the early Lê Dynasty, so it features finely carved calligraphy and delicate floral motifs.

Stele of doctoral laureates of Bính Thìn royal exam, Reign title: Hồng Đức 27 (1496) under Emperor Lê Thánh Tông was set up on the 6th day of the 12th lunar month the same year. Thirty candidates were selected from this exam. The King rated the laureates: Nghiêm Viện to the Trạng nguyên (1st-grade laureate); Nguyễn Huân to the Bảng nhãn (2nd-grade laureate); Đinh Lưu to the Thám hoa (3rd-grade laureate). 2nd class doctoral laureates: eight persons. 3rd class doctoral laureates: nineteen persons.

Doctoral laureates were granted dignities in accordance with the established rules. Then the Ministry of Public Works was ordered to set up a stone stele in their honour. Academician Lưu Hưng Hiếu (title: Hiển Cung đại phu, Hàn lâm viện Thị giảng, tham Chưởng Hàn lâm viện sự) was assigned to compose a text for inscription. The inscription clarifies the responsibilities and duties of intellectuals towards the country: “they should display their genuine abilities and not seek the vanity of fame. Their literary creativity should demonstrate an unbending spirit and geniality and their work should be substantial and long-lasting”.

By the King's order

Calligrapher: Civil Mandarin Nguyễn Đức (Title: Cẩn sự lang Trung thư giám chính tự) 

The stele title was scripted in the ancient Chinese of seal style (Triện) by Civil Mandarin Tô Ngại (Title: Mậu lâm lang kim quang môn đãi chế)