30
Bia đề danh Tiến sĩ khoa thi năm Kỷ Mùi (1619)

Niên hiệu: Hoằng Định thứ 20 (1619)

Ngày dựng: Ngày 16 tháng 11 năm 1653

Kích thước:

Bia: Chiều cao 172cm, chiều rộng 109cm, dày 21cm

Đế bia (rùa): Chiều dài 180cm, chiều rộng 120cm, chiều cao 27cm

Đặc điểm: Trán bia: Trang trí mây, mặt trời, rồng. Diềm bia: Trang trí dây hoa, chim muông. Rùa: đầu ngẩng cao, có gờ ở giữa sống lưng.

Thông tin chi tiết: Khoa thi Tiến sĩ năm Kỷ Mùi niên hiệu Hoằng Định thứ 20 (1619) được tổ chức dưới thời vua Lê Kính Tông. Các quan vâng chỉ mở khoa thi gồm: Đề điệu là Tả đô đốc Lễ Quận công Trịnh Sâm. Tri Cống cử là Hình bộ Thượng thư kiêm Đông các Học sĩ Phương Lan hầu Nguyễn Thực. Giám thí là Ngự sử đài Đô Ngự sử Thụy Dương bá Nguyễn Danh Thế, Hộ bộ Tả Thị lang Lương Xuyên bá Phạm Hồng Nho. Lúc bấy giờ sĩ tử đến kinh ứng thí đông đến vài nghìn, chọn hạng xuất sắc được 7 người.

Đến khi vào Điện thí, Hoàng thượng đặc cách ban cho một người đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ xuất thân là Nguyễn Lại người xã Bột Thượng, huyện Hoằng Hoá (nay thuộc huyện Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hoá), 6 người đỗ Đệ tam giáp Đồng Tiến sĩ xuất thân gồm Bùi Cầu, Bùi Bỉnh Quân, Hoàng Công Phụ, Trần Hữu Lễ, Nguyễn Nghi, Dương Trí Trạch. Tất cả là 7 người, đều được ban áo mũ cân đai, yến tiệc theo y phép cũ, ơn vinh theo thứ bậc, thảy đều theo quy chế, ân điển rất mực trọng hậu. Khoa mục từ đó thành việc thường xuyên, nhân tài theo con đường đó tiến thân, triều ta ở thời kỳ này lựa chọn được nhiều người nhất.

Đến năm Thịnh Đức thứ 1 (1653), bia khoa thi năm Kỷ Mùi (1619) mới được dựng. Bài kí trên bia do Dực vận Tán trị công thần Đặc tiến Kim tử Vinh lộc đại phu Thượng thư Bộ Lễ kiêm Hàn lâm viện Thị giảng Tham Chưởng Hàn lâm viện sự Bạt Quận công thượng trụ quốc Dương Trí Trạch vâng sắc nhuận. Mậu lâm lang Hàn lâm viện Hiệu thảo, Lê Đình Lại vâng sắc soạn. Chỉ huy sứ ti xá nhân Dĩnh Uyên bá Nguyễn Sĩ Chiêu, người xã Phú Lâm huyện Đông Sơn vâng mệnh trông coi đôn đốc việc khắc bia.